Inzage in de medische gegevens van patiënten is een voorwaarde voor goede zorg, zeker bij spoed op de huisartsenpost. Op verzoek van de huisartsenkoepels onderzocht stichting LEGIO de impact van een 72-uurs-toestemmingsknop waarmee zorgverleners op de HAP – net als met de corona opt-in – direct gedurende drie dagen toegang kunnen krijgen tot het huisartsendossier. Quinten van Geest, projectleider van Toestemming gespot, geeft een toelichting.
“Tijdens de coronapandemie hadden de HAP’s betere toegang tot patiëntgegevens met de corona opt-in. Nu deze regeling in april afloopt is van miljoenen Nederlanders het medisch dossier niet meer beschikbaar op de HAP omdat ze daar – vaak onbewust – geen toestemming voor hebben gegeven”, zegt Quinten van Geest. “Wetgeving voor een zogeheten opt-out voor de spoedeisende zorg is in de maak. Huisartsen, HAP’s en SEH’s krijgen daarmee altijd toegang tot het huisartsdossier, tenzij de patiënt nadrukkelijk heeft aangegeven dat niet te willen. Wetgevingstrajecten kunnen echter nog enige tijd duren.”
Toestemmingsknop
Tot die tijd zou de 72-uurs toestemmingsknop, ontwikkeld door VZVZ, een oplossing kunnen zijn. “Bij spoed op de HAP kan een soort spoedknop ingedrukt worden. Daarmee komen medische gegevens direct en gedurende 72 uur beschikbaar. De patiënt moet daar uiteraard wel goedkeuring voor geven”, legt Van Geest uit.
De 72 uur-toestemmingsknop lijkt in veel opzichten op de corona opt-in. Toch is er een belangrijk verschil: voor gebruik van de toestemmingsknop moeten zowel de HAP als de huisarts van de patiënt aangesloten zijn op Mitz. Met deze eveneens door VZVZ ontwikkelde dienst kunnen patiënten zelf hun toestemmingen vastleggen voor het delen van gegevens tussen zorgverleners.
De nieuwe voorzieningen zijn volgens VZVZ technisch gezien klaar voor verdere uitrol. De huisartsenkoepels wilden echter eerst onderzocht hebben wat de eventuele ingebruikname van de spoedknop, en daarmee automatisch van Mitz, voor gevolgen heeft voor de werkprocessen in de huisartsenpraktijk en op de HAP. Stichting LEGIO kreeg de opdracht om met project Toestemming gespot het verschil tussen ‘de tekentafel’ en de praktische realiteit van de spoedknop op de HAP en de toestemmingsregistratie door patiënten bij MITZ inzichtelijk te maken.
Input van zorgverleners
Van Geest en projectmedewerker Simone Groen organiseerden daarvoor onder andere twee digitale bijeenkomsten met zorgverleners: “We hebben met huisartsen, triagisten, assistenten, CMIO’s en een informatiemanager de werkprocessen op de huisartsenpraktijk en de HAP doorgenomen; het ging om de processen zoals ze nu zijn en in de nieuwe situatie met de spoedknop en Mitz. Waar zitten de verschillen? Het waren heel constructieve sessies, iedereen was enthousiast, meedenkend en tegelijkertijd kritisch. De belangrijkste bevindingen van de bijeenkomsten hebben we verwerkt in de eindrapportage die we onlangs opgeleverd hebben. Naast de impactanalyse staan daarin ook enkele adviezen voor implementatie. De eindrapportage helpt de koepels om een onderbouwde keuze te maken over het vervolg en de adviezen aan hun achterbannen. Het project heeft ook nog een aantal openstaande vraagstukken blootgelegd. De koepels kunnen daarover nu een concreet gesprek voeren.”