Communicatie LEGIO, auteur op Stichting LEGIO

Projectleider DVZA

Reageren op deze vacature is niet langer mogelijk

Veel huisartsenpraktijken die voor hun deelname aan VIPP OPEN een DVZA-overeenkomst hebben afgesloten, hebben daarvoor extra kosten moeten maken. Daarnaast ervaren huisartsen een gebrek aan vrijheid bij de keuze voor een DVZA-leverancier. Stichting LEGIO heeft de opdracht gekregen om te onderzoeken of de ontstane problemen opgelost kunnen worden en, zo ja, op welke manier.

Onderzoek

De opdracht aan LEGIO bestaat uit twee onderdelen:

Onderzoeken van een oplossing voor de (beheers)kosten die zijn gemaakt voor DVZA’s;
Onderzoeken van softwareaanpassingen die nodig zijn voor duurzame interoperabiliteit.

Wat ga je doen als projectleider DVZA?

Stichting LEGIO is per direct op zoek naar een projectleider die onderdeel twee van dit vraagstuk (het onderzoeken van softwareaanpassingen die nodig zijn voor duurzame interoperabiliteit) op bestuurlijk, beleidsmatig en technisch niveau kan begeleiden. Het vraagstuk speelt zich af op het snijvlak van IT, zorg en beleid.
Samen met gebruikers, leveranciers, architecten, juristen en MedMij verken je de technische mogelijkheden. Na deze verkenning stel je verschillende scenario’s op, waarna in samenspraak met VWS een keuze gemaakt zal worden.

Wie zoeken we?

Je bent een ervaren projectleider.
Ervaring in de wereld van zorg-ICT is een pré, maar geen must.
Je bent bestuurlijk sensitief. Je bent tactvol en hebt oog voor de verschillende belangen van de betrokken partijen.
Je bent sterk in het begeleiden van gesprekstafels en het analyseren van de uitkomst.
Je weet complexe, technische informatie om te zetten in heldere scenario’s en besluitstukken.

Duur van de opdracht

De opdracht is per direct tot 1 juli 2023, met optie tot verlenging.

LEGIO start onderzoek oplossingen DVZA-problematiek

Stichting LEGIO start op verzoek van huisartsenkoepels LHV, NHG en InEen met een onderzoek naar en implementatie van duurzame oplossingen voor de DVZA-problematiek. Het gaat daarbij zowel om het in kaart brengen van gemaakte beheerskosten en het onderzoeken van een passende compensatieregeling, als om een innovatietraject waarbij technische aanpassingen voor blijvende interoperabiliteit centraal staan.

In juli van dit jaar heeft het ministerie van VWS de beleidsregel voor VIPP-programma OPEN aangepast en is er een opening voor een oplossing van de DVZA-problemen gekomen. Nu de subsidie definitief is toegekend, start LEGIO op verzoek van de koepels met de activiteiten en komt een eerlijk en transparant ‘DVZA-speelveld’ voor aanbieders en afnemers in zicht.

Duurzame oplossing

In de huidige situatie is daarvan nog geen sprake. Veel huisartsenpraktijken die voor hun deelname aan VIPP OPEN een DVZA-overeenkomst hebben afgesloten, hebben daarvoor extra kosten moeten maken. Bovendien bepalen HIS-leveranciers min of meer welke DVZA’s verbonden worden aan hun HIS waardoor huisartsen geen keuzevrijheid hebben in de soort DVZA en de kosten die deze DVZA rekent voor hun diensten. De huisartsenkoepels en Zorgverzekeraars Nederland hebben de ontstane vendor lock-in bij het ministerie van VWS onder de aandacht gebracht en gepleit voor een permanente oplossing. Een DVZA is immers niet alleen nodig voor de uitvoering van OPEN, maar speelt ook een rol bij andere (toekomstige) initiatieven rond gegevensuitwisseling.

Onderzoek en implementatie

De opdracht aan LEGIO bestaat grofweg uit twee onderdelen, opgedeeld in twee fasen:

Onderzoeken van softwareaanpassingen die nodig zijn voor duurzame interoperabiliteit en vervolgens het faciliteren van ICT-leveranciers om deze aanpassingen te implementeren;
Onderzoeken van een oplossing voor de (beheers)kosten die zijn gemaakt voor DVZA’s tot de softwareaanpassing is ontwikkeld en daarna het uitvoeren van deze oplossing.

LEGIO verwacht in het begin van het nieuwe jaar te kunnen starten met een verkenning van de technische en financiële mogelijkheden met gebruikers, leveranciers, architecten, juristen en MedMij. De koepels kiezen in samenspraak met MedMij, VWS en leveranciers de beste scenario’s (naar verwachting rond mei 2023). Daarna moeten de gekozen scenario’s aan VWS voorgelegd worden voor een vervolgsubsidie waarmee LEGIO de oplossingen kan implementeren. De deadline voor implementatie is mei 2024.

Feestelijke afsluiting VIPP OPEN 22 november

Dinsdag 22 november vierde Stichting LEGIO de resultaten van VIPP-programma OPEN dat na vier jaar eindigt. Met leveranciers en andere betrokken partijen blikten we terug op de samenwerking, het proces, successen, verbeterpunten en resultaten en keken we vooruit naar de toekomst.

Na een welkom door dagvoorzitter Hans Lodders nam LEGIO-directeur Martina Bartelink de aanwezigen mee terug in de tijd: “Het mooie resultaat van vandaag is ontstaan door intensieve samenwerking van veel meer partijen dan wij in het begin voor ogen hadden. Samen leerden we wat er nodig is om landelijke digitale implementatie voor elkaar te krijgen.”
Daarna deelden verschillende sprekers hun ervaringen met online inzage en OPEN. Bart Brandenburg en Mariëtte Willems deelden de belangrijkste inzichten uit het wetenschappelijk onderzoek dat in het kader van OPEN gedaan is. Huisarts en CMIO Geert Elbers vertelde hoe zijn aanvankelijke scepsis over online inzage (“Patiënten in een Brabants dorp als Liempde zitten hier toch niet op te wachten?”) plaatsmaakte voor enthousiasme, onder meer door de indrukwekkende gebruikerscijfers. Kelly Peters, OPEN-projectleider bij ROER, hamerde op het grote belang van het klantperspectief bij ICT-ontwikkelingen. Tot slot vertelde MedMij-directeur Marc van Dijk wat de komst van OPEN had betekend voor het stelsel en waarom het niet altijd eenvoudig was om het MedMij-stelsel werkend te krijgen.

Evaluatie en geleerde lessen
Na de koffiepauze friste leveranciersmanager Michiel Boerkamp het geheugen op met resultaten uit eerdere evaluaties en mijlpalen van de afgelopen jaren. Vervolgens gaven de aanwezigen hun mening over het verloop van OPEN, de rol van LEGIO bij de uitrol en het vervolg in een interactieve sessie met twintig stellingen.
Over het algemeen vond men de beschrijving van de ICT-basiseisen in use cases nieuw en bruikbaar. Hierdoor sloten de nieuwe functionaliteiten beter aan op de praktijk. Ook de aanpak waarbij alle leveranciers tegelijkertijd dezelfde functies opleveren werd als helpend beschouwd, net als het stimuleren van de implementatie van de OPEN functionaliteiten door een substantieel deel van het OPEN-budget voor zorgverleners in te zetten. Ruimte voor kritiek en verbeterpunten was er ook. Het helder krijgen van specificaties van de technische standaarden kostte meer tijd dan verwacht. Dit had voorkomen kunnen worden door vooraf beter over de specificaties van de MedMij Informatiestandaarden na te denken. Ook vonden leveranciers dat het nut van de DVZA-functie beter uitgelegd had moeten worden aan zorgverleners.
De stelling ‘Ik heb vertrouwen in de toekomst van PGO’s’ scoorde een 3,3 op een vijfpuntsschaal. Over de stelling dat voor het borgen van de PGO-route een nieuw programma nodig is waren de aanwezigen – met een gemiddelde score van 4.1 – meer uitgesproken.

Eric Scheppink, lid van de raad van bestuur van het Nederlands Huisartsengenootschap (NHG) en bestuurslid van Stichting LEGIO sloot de middag af. “Mooi dat we dit met elkaar bereikt hebben. Via de portalen maar ook de PGO’s. Als burger vind ik het fijn om al mijn gezondheidsgegevens op één plek te hebben dus ik denk dat wat we nu hebben gedaan, nog maar het begin is van de inzet van PGO’s.”

De afgelopen anderhalf jaar heeft Stichting LEGIO in opdracht van huisartsenkoepels LHV, InEen en NHG, een ontwerp gemaakt van een keurmerk voor eerstelijns informatiesystemen: het XIS Keurmerk. Met het keurmerk zien huisartsen in een oogopslag of hun systeem aan de belangrijkste eisen voldoet. Het voordeel voor leveranciers is dat het keurmerk de minimale eisen van de sector bundelt en inzichtelijk maakt.

Het TUO (tijdelijke uitvoeringsorganisatie) XIS projectteam van LEGIO heeft de basis gelegd voor een duurzame uitvoerings- en beheerorganisatie (DUO XIS) met een reglement en beleidsafspraken en heeft het keurmerk een ‘gezicht’ gegeven met een logo en branding. Daarnaast zijn de eerste versies van normenkaders voor HIS’en en HAPIS’en ontwikkeld met normstellers, gebruikers en leveranciers van softwaresystemen in de huisartsensector. Nu de stuurgroep, bestaande uit vertegenwoordigers van de eerstelijns koepels, zorgverzekeraars en de Patiëntenfederatie Nederland, alle opgeleverde documenten heeft goedgekeurd, is het TUO XIS project succesvol afgerond en staat alles klaar voor duurzame uitvoering. Een mooie mijlpaal, vindt Eric Scheppink, lid van de raad van bestuur van het Nederlands Huisartsengenootschap (NHG) en bestuurslid van Stichting LEGIO: “De ontwikkeling van het XIS Keurmerk is van groot belang voor de huisartsensector en wordt door zorgverzekeraars nú al als voorbeeld gezien.”

Voorbeeld andere zorgsectoren

Peter Jansen, Informatiemanager bij Zorgverzekeraars Nederland, is het met Scheppink eens: “Mooi om te zien dat dit initiatief dat zijn oorsprong vond op de HIMSS Barcelona in 2018 nu daadwerkelijk tot een keurmerk heeft geleid voor onder meer HIS’en. De eerstelijnskoepels zijn wat dat betreft een voorbeeld voor andere sectoren in de zorg. Als zorgverzekeraars willen we net als bij dit keurmerk graag onze bijdrage leveren in andere sectoren die ook al interesse hebben getoond.”
Het XIS Keurmerk komt nu in een belangrijke volgende fase waarin het daadwerkelijk in gebruik genomen wordt en naamsbekendheid moet opbouwen. Stichting LEGIO heeft voor de financiering van de duurzame beheer- en uitvoeringsorganisatie van het XIS Keurmerk subsidie aangevraagd bij het ministerie van VWS.

Achtergrond XIS Keurmerk

Project TUO XIS is voortgekomen uit de roadmap van het gezamenlijke visiedocument Digitalisering Huisartsenzorg 2019 -2022 van InEen, LHV en NHG. In het document beschrijven de koepelorganisaties hoe de digitale infrastructuur huisartsen, huisartsenposten, zorggroepen en gezondheidscentra kan ondersteunen om de zorg te verbeteren. De conclusie: Om de kwaliteit van de huisartsenzorg de komende jaren van een hoog niveau te houden, moeten XIS’en naadloos aansluiten bij wat er kan en nodig is in de praktijk. En, om een XIS te kunnen kiezen dat voldoet aan de verwachtingen van de beroepsgroep, moet de kwaliteit van een systeem beter inzichtelijk worden. Stichting LEGIO kreeg vervolgens de opdracht om de fundamenten van een keurmerk op te zetten en is gevraagd om het keurmerk duurzaam in te richten.

VWS past beleidsregel voor subsidie OPEN aan

Het ministerie van VWS heeft de beleidsregel voor VIPP-programma OPEN aangepast. De aanpassing biedt een opening voor onderzoek naar een duurzame oplossing van de ontstane DVZA-problematiek. De koepels LHV, NHG en InEen hebben Stichting LEGIO gevraagd deze taak op zich te nemen. Ook is de deadline voor de activiteiten voor ontwikkelvragen twee (eAfspraak) en drie (zelfmetingen) voor ICT-leveranciers verschoven van 31 december 2021 naar 1 augustus 2022.

De VIPP-OPEN regeling is in 2019 vastgesteld op basis van standaarden en MedMij-afspraken die op dat moment beschikbaar waren. De regionale OPEN-coalities zijn op basis van de beleidsregel OPEN verplichtingen aangegaan. Door de invulling van de rol van de Dienstverlener Zorgaanbieder (DVZA) ontstonden unieke verbindingen tussen HIS-leveranciers en DVZA-leveranciers. Hierdoor is er geen vrije DVZA-keuze voor de huisarts, wat wel een MedMij principe zou zijn. Het ministerie van VWS erkent dat dit een onwenselijke situatie is en biedt met de aangepaste beleidsregel een opening om de problemen op een duurzame manier op te lossen.

Onderzoek en implementatie DVZA-problematiek

Stichting LEGIO is gevraagd om de DVZA-problematiek te onderzoeken en indien mogelijk oplossingen door te voeren. In de eerste fase onderzoeken we hoe een softwareaanpassing kan bijdragen aan blijvende interoperabiliteit. In de volgende fase zetten we de gekozen oplossingen om in concrete afspraken met leveranciers. Ook onderzoeken we de beheerskosten-situatie die door gebrek aan DVZA-keuze is ontstaan, brengen we potentiële oplossingen in kaart om deze beheerskosten te compenseren en voeren we deze indien mogelijk, in de volgende fase uit.

Gevolgen voor regionale coalities

De belangrijkste wijziging voor de regionale coalities is de verschuiving van de deadline van de 95%-norm van ZAL-registraties van 30 augustus 2021 naar 30 september 2022. Naar verwachting zullen bijna alle regio’s deze nieuwe deadline halen. Voor regionale coalities die de oorspronkelijke deadline al hadden gehaald geldt overigens dat die prestatie blijft staan.

Lees de officiële tekst van de nieuwe beleidsregel op de Staatscourant.

Handboek inkoop HIS, KIS en HAPIS verschenen

Bij de aanschaf van een nieuw HIS, KIS of HAPIS komt een hoop kijken en de meeste huisartsen- en regio-organisaties hebben nog weinig ervaring met zo’n inkooptraject. Om ze te ondersteunen bij dat proces, hebben de LHV en InEen het ‘Handboek inkoop zorginformatiesystemen voor de huisartsenzorg’ gemaakt. Stichting LEGIO heeft geholpen bij de inhoudelijke totstandkoming ervan en zorgt ervoor dat het handboek op basis van voortschrijdend inzicht en nieuwe ontwikkelingen actueel blijft.

Het handboek bevat onder meer uitleg van alle processtappen, praktische tips en modeldocumenten die de inkopende partij op de eigen situatie kan toepassen. Leden van InEen en LHV kunnen het handboek kostenloos downloaden.

OPEN krijgt meer tijd voor afronden PGO-aansluitingen

We zijn er bijna! De leveranciers, de regionale coalities van het OPEN-programma en MedMij zijn onverminderd hard bezig met het aansluiten van alle huisartspraktijken op het MedMij-netwerk. De oorspronkelijke deadline van 1 juli gaan we jammer genoeg net niet halen. Daarom zijn we blij dat het ministerie van VWS OPEN twee maanden extra tijd geeft: tot en met 31 augustus 2021. Daarmee bereiken we het gewenste doel: patiënten via een PGO inzage geven in hun gezondheidsgegevens bij de huisarts. Deze wijziging is woensdag 16 juni 2021 gepubliceerd in de Staatscourant.

Wat zijn de gevolgen van de wijziging?
OPEN en Stichting LEGIO verwachten dat de introductie van de persoonlijke gezondheidsomgeving (PGO) bij de huisarts door deze wijziging geen vertraging zal oplopen. Het testen en opdoen van praktijkervaring met PGO’s in de praktijk is al begonnen. Op 1 juli 2021 zal een aanzienlijk deel van de Nederlandse huisartspraktijken staan ingeschreven op de MedMij-Zorgaanbiederslijst (ZAL). Zij zijn daarmee klaar voor uitwisseling met PGO’s. Alle 57 regionale coalities die het OPEN-programma uitvoeren en de betrokken leveranciers spannen zich hiervoor in. Met deze gecontroleerde introductie van het gebruik van PGO’s in de huisartsenpraktijk bevorderen we positieve eerste gebruikerservaringen van patiënten en huisartsen. Hiermee gaan we voor én na 1 juli gewoon door.

Waarom is extra tijd nodig?
De VIPP OPEN-subsidieregeling stelt als eis dat minimaal 95% van de huisartspraktijken aangesloten bij de regionale coalitie is ingeschreven op de ZAL. Hiervoor moet de praktijk onder andere een verwerkersovereenkomst afsluiten met één van de vijf DVZA-leveranciers die de koppeling van het huisartseninformatiesysteem met het MedMij-netwerk verzorgt. Het aanbieden van deze verwerkersovereenkomsten is later op gang gekomen dan voorzien. Deze vertraging is onder andere veroorzaakt door de COVID19-pandemie en door de aansluitingseisen van de nieuwe Toegangsverleningsservice (TVS) en de daaraan gekoppelde DigiD-audit.  

Let op: Voor de officiële tekst verwijzen wij u graag naar de aangepaste Beleidsregel.

OPEN reageert op vragen over PGO-deadline

De organisatie van OPEN heeft gereageerd op het mogelijke uitstel van de deadline van het VIPP OPEN-programma. De reactie is op de site van OPEN te lezen.

HIS-leveranciers realiseren uitwisseling huisartsgegevens met patiënt via PGO

Een drietal IT-leveranciers van huisartsinformatiesystemen (HIS’en) heeft uitwisseling van huisartsgegevens met patiënten via een persoonlijke gezondheidsomgeving (PGO) mogelijk gemaakt. Informatie die hiermee voor de patiënt inzichtelijk wordt is onder andere de afspraakhistorie, gestelde diagnoses, actuele medicatie en labwaarden.

De totstandbrenging stelt nu ongeveer 65% van alle huisartsenpraktijken in staat om patiënten ouder dan 16 jaar hun eigen gezondheidsgegevens op te laten halen. Naar schatting gaat het om ruim 9 miljoen patiënten in Nederland.

De leveranciers die de uitwisseling tot stand brachten zijn Pharmapartners (met HIS Medicom) en Promedico ICT BV (met HIS VDF en ASP). In november 2020 was Stichting FaMe-Net (met TransHIS) al gestart met een eerste realisatie bij drie huisartsenpraktijken in Nijmegen. LSP+ en HINQ waren als DVZA betrokken bij de realisatie. DVZA staat voor Dienstverleners Zorgaanbieder. Naast de DVZA’s en HIS’en namen er vijf PGO’s deel aan de gecontroleerde livegangen. Naar verwachting volgen de overige leveranciers van HIS’en zo snel mogelijk, in de eerste helft van 2021.

Het beschikbaar stellen van huisartsgegevens is onderdeel van het programma VIPP OPEN. Met VIPP OPEN is eerst online inzage in het medisch dossier via een patiëntenportaal mogelijk gemaakt. Daar wordt nu de mogelijkheid van een PGO aan toegevoegd. Via een zelfgekozen website of app verzamelen en beheren patiënten hun medische gegevens van verschillende zorgverleners. Hiermee krijgen patiënten steeds meer regie over hun eigen zorgproces. De ambities zijn onder andere om patiënten in ons land structureel inzicht te bieden in brieven van medisch specialisten en verwijsbrieven en het sturen van zelfmetingen en antwoorden op vragenlijsten mogelijk te maken.

Eerste patiënten kunnen nu ook verwijsbrieven en verslagen ophalen in PGO

Patiënten in de regio Nijmegen en Uden kunnen sinds 15 maart belangrijke documenten ophalen in een zelfgekozen persoonlijke gezondheidsomgeving (PGO). Het gaat om verwijsbrieven, radiologie verslagen en brieven van medisch specialisten aan een huisarts. Er wordt gebruik gemaakt van de MedMij informatiestandaard PDF/A.

Met deze mogelijkheid zijn patiënten nu in staat hun dossier verder aan te vullen zodat ze nog meer regie krijgen over hun eigen zorgproces. Eind vorig jaar hadden patiënten in de regio Nijmegen ook al een primeur na succesvolle praktijkproeven voor de uitwisseling van huisartsgegevens. Leveranciers TransHis en ChipSoft integreren de nieuwe functionaliteit als eerste in hun huisartsinformatiesystemen.

De functionaliteit werd succesvol getest door OPEN-Mij, een initiatief van VIPP OPEN. Hierin is samen met VZVZ op gecontroleerde wijze beproefd of de uitwisseling van huisartsgegevens tussen het huisartsinformatiesysteem (HIS) en een PGO correct werkt en geschikt is voor grootschalig gebruik. In februari en maart 2021 zijn de gecontroleerde livegangen met TransHis, ChipSoft en enkele PGO’s uitgevoerd om zodoende eventuele technische issues te verhelpen. Nu ook deze testen succesvol zijn afgerond, worden tijdens het gebruik de ervaringen van patiënten en zorgverleners verzameld.

De TransHis livegang vond plaats bij huisartspraktijk UGC Heyendael in Nijmegen. Ook bij de Transhis huisartspraktijken Oosterhout en Thermion Lent wordt op korte termijn gestart met de uitwisseling van PDF/A documenten in de praktijk. De ChipSoft livegang van documenten vond plaats bij Medipark Uden. In totaal zijn er drie PGO’s betrokken.

Een deelnemende patiënt geeft aan erg enthousiast te zijn over de inzage van PDF/A documenten in een PGO: “Omdat ik graag eigen regie heb over mijn persoonlijke gezondheid vind ik het prettig om de documenten die daarbij horen zoals brieven van huisarts en specialisten, laboratoriumonderzoeken en resultaten van metingen over een langere periode in een veilige omgeving te kunnen inzien. Voor mij was dat de belangrijkste reden om met de test mee te doen. Een eigen ruimte in een digitale gezondheidsomgeving langs de weg van mijn DigID heb ik als een belangrijke toegevoegde waarde ervaren die aansluit op hoe ik zelf met mijn gezondheid omga.” – Liesbeth Rutjes

Na de succesvolle implementatie in de regio Nijmegen en Uden is een landelijke uitrol de volgende stap. De HIS-leveranciers zijn eind vorig jaar gekwalificeerd voor de PDF/A documenten. De informatiestandaard PDF/A staat voor Portable Document Format Archivable. Het is een speciale variant van het gewone PDF die specifiek ontwikkeld is voor lange termijn archivering. Gebruik van deze standaard betekent in dit verband een primeur binnen de huisartsenpraktijken.