LEGIO-kantoor gesloten tijdens feestdagen

Stichting LEGIO is gesloten van maandag 23 december 2024 tot en met zondag 5 januari 2025. Vanaf maandag 6 januari 2025 zijn wij weer bereikbaar en staan we graag voor u klaar.

Namens het team van Stichting LEGIO wensen wij u fijne feestdagen en een voorspoedig 2025!

SNOMED CT kan huisartsen veel brengen

Leon Joanknecht

Op verzoek van de huisartsenkoepels is Stichting LEGIO een onderzoek gestart naar de impact van implementatie van SNOMED CT in de huisartsensector. Huisarts en CMIO Leon Joanknecht maakt deel uit van het onderzoeksteam om het perspectief van de huisarts en de andere praktijkmedewerkers te vertegenwoordigen en te bewaken. “Een van de belangrijkste uitgangspunten is dat het de huisartsen echt tijd gaat opleveren, de dagelijkse praktijk is al druk genoeg.”

Leon JoanknechtHuisarts Leon Joanknecht (en lid van het CMIO Netwerk Eerste Lijn) heeft naar eigen zeggen een bovenmatige interesse in gegevensuitwisseling tussen zorgverleners. “Op het moment dat ik vanuit mijn HIS iets verstuur naar een specialist, de thuiszorg of de ggz, kan er informatie verloren gaan of verkeerd vertaald worden. We gebruiken immers allemaal verschillende ‘talen’. Bij een verwijzing naar het ziekenhuis koppel ik daar een ICPC-code aan, maar in het ziekenhuis wordt ICD-10 gebruikt. Andersom geldt dat ook: als een specialist informatie terugstuurt naar de huisarts moet ik daar de best passende ICPC-code bij zoeken. Maar die is er niet altijd.”
Ook op zijn spreekuur voor Oekraïense vluchtelingen loopt hij geregeld tegen taalbarrières aan: “Mensen komen met pakken papier op het spreekuur in een taal die ik niet kan lezen, waar ik niets mee kan. Het is telkens weer ontzettend frustrerend omdat het goede zorg in de weg staat.”

Eenheid van Taal en interoperabiliteit

Het medische terminologiestelsel SNOMED CT kan een rol spelen bij het realiseren van Eenheid van Taal in de zorg en betere interoperabiliteit, zowel op landelijk als internationaal niveau. Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) wil SNOMED CT om die reden implementeren in de zorginformatiesystemen van zes zorgsectoren, waaronder de huisartsensector.
Het onderzoek van Stichting LEGIO richt zich op de praktische impact van SNOMED CT legt Joanknecht uit: “We houden interviews met zorgverleners, leveranciers en wetenschappelijke instituten om te achterhalen wie en welke processen dit raakt en hoe. Het is echt een vooronderzoek om grip te krijgen op het vraagstuk. Op basis van de uitkomsten stellen we transitiescenario’s op. In het onderzoeksteam bewaak ik vooral de belangen van de praktijkmedewerkers omdat ik weet hoe het er in de praktijk aan toegaat. We houden dus rekening met de hoge werkdruk in de huisartsensector. Huisartsen, maar ook praktijkondersteuners, assistenten en andere praktijkmedewerkers moeten er zo min mogelijk last van hebben.”

Voordelen op langere termijn

Kan Joanknecht al iets zeggen over de impact van SNOMED CT? “Wij huisartsen zijn gewend aan de ICPC-codes, dus het zal best even wennen zijn als besloten wordt om te gaan registreren met SNOMED CT. Tegelijkertijd kunnen de leveranciers ervoor zorgen dat de veranderingen vooral ‘onder water’ plaatsvinden zodat je er als gebruiker niet veel van merkt. Verder zie ik dit onderzoek als de uitgelezen kans om te analyseren hoe we er als huisartsensector het meeste voordeel uit kunnen halen. Op termijn kunnen we echt profiteren van minder administratielast en betere gegevensuitwisseling. Alle digitale post van andere zorgverleners komt nu ongestructureerd en ongecodeerd binnen; bij het aanmaken van een episode moet je alles handmatig omzetten naar ICPC. Met SNOMED CT zou dit deels geautomatiseerd kunnen.”
Daarnaast krijgt de informatie in het HIS meer betekenis: “SNOMED CT biedt veel kansen voor beslisondersteuning doordat het gebruik maakt van gestructureerde en gelaagde informatie, zoals relaties tussen diagnoses, symptomen en behandelingen. Je kunt straks dus betere zorg leveren doordat je slimmer ondersteund wordt. Ik denk al met al echt dat het een kwaliteitsslag kan geven. En om op de Oekraïense patiënten terug te komen: SNOMED CT is in steeds meer talen beschikbaar. Als je in het buitenland bent, snapt de arts daar ook wat er in je dossier staat, ongeacht zijn of haar talenkennis.”

LEGIO onderzoekt impact SNOMED CT op huisartsensector

SNOMED huisartsen
Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) wil SNOMED CT, het internationale medisch terminologiestelsel, implementeren in de zorginformatiesystemen van zes zorgsectoren. Als alle sectoren dezelfde taal spreken, wordt de gegevensuitwisseling beter en nemen de administratieve lasten en het aantal misverstanden af, zo is de gedachte. Op verzoek van de huisartsenkoepels is Stichting LEGIO een onderzoek gestart naar de implementatie van SNOMED CT in de huisartsensector.

Het ministerie van VWS stuurde dit jaar een uitgebreid advies over ‘Eenheid van Taal’ in de zorg – een van de afspraken uit het Integraal Zorgakkoord – naar de Tweede Kamer. “De verschillende sectoren in de gezondheidszorg hebben nu nog allemaal hun eigen systemen en terminologie voor het vastleggen van medische informatie. Zo gebruikt de huisarts ICPC-1 voor het classificeren van klachten, de psychiater de DSM-V en de medisch specialist ICD-10”, legt Martina Bartelink, directeur Stichting LEGIO, uit. “Bij uitwisseling van gegevens is de kans op ‘Babylonische spraakverwarring’ daardoor groter en daarmee het risico op fouten en extra (overtyp-)werk. Het ministerie heeft in het advies zes sectoren aangewezen die moeten gaan starten met SNOMED CT om medische informatie gestandaardiseerd vast te leggen. Naast de huisartsenzorg zijn dat de medisch specialistische zorg, verpleeg- en verzorgingshuizen en thuiszorg, de geestelijke gezondheidszorg, de jeugdgezondheidszorg en de paramedische zorg.”

Onderzoek impact

Om de haalbaarheid en risico’s van de invoering van SNOMED CT in de huisartsenzorg te kunnen beoordelen en de randvoorwaarden voor eventuele transitiescenario’s vast te stellen, moet de impact van de invoering ervan goed worden onderzocht. De huisartsenkoepels LHV, NHG en InEen hebben Stichting LEGIO daarom gevraagd om een vooronderzoek te doen. “We kiezen in Nederland voor SNOMED CT, maar de huisartsensector heeft al 20 jaar goede ervaring met haar eigen registratie met ICPC-codes”, zegt onderzoeksleider Hilde Schwantje. “Met het onderzoek kijken we onder andere wat de effecten zijn als deze werkwijze verdwijnt. Natuurlijk heeft het werken met SNOMED CT heel veel voordelen, zoals een vereenvoudiging van het declaratieproces, betere communicatie tussen sectoren en betere gegevensuitwisseling tussen informatiesystemen van de verschillende sectoren. Tegelijkertijd weet ik – als dochter van twee huisartsen – dat huisartsen zich ook zorgen maken. Want levert dit niet weer extra (administratief) werk op terwijl de werkdruk al zo hoog is? Moet ik op een andere manier gaan werken door SNOMED?”

Haalbaarheid en risico’s

Schwantje werkt bij het onderzoek nauw samen met huisarts CMIO Leon Joanknecht die door zijn huisartsenbril naar de impact van SNOMED CT kijkt. Schwantje: “We beoordelen de haalbaarheid en risico’s, stellen de randvoorwaarden van het voorkeursscenario voor implementatie vast en doen aanbevelingen voor het transitieplan voor de invoering van SNOMED CT dat in een volgende fase opgesteld wordt. Daarvoor organiseren we verschillende werksessies met allerlei betrokken partijen, waaronder huisartsen, leveranciers en beleidsmedewerkers van de huisartsenkoepels. Er vindt overleg plaats met VWS, Nictiz en de andere sectoren die voor dezelfde opgave staan” Schwantje verwacht begin 2025 de resultaten op te kunnen leveren.

Meer weten over het onderzoek?

Neem dan contact op met Hilde Schwantje.

Resultaten DVZA-onderzoek bekend

DVZA onderzoek LEGIO

Er komt een compensatieregeling voor huisartsen die voor hun deelname aan OPEN kosten voor de DVZA hebben gemaakt. Daarnaast wordt een innovatietraject gestart om te toetsen of de DVZA-functie verbeterd en verbreed kan worden.

Continue reading

“Stichting LEGIO verdient structurele financiering”

Stichting LEGIO Eric Scheppink
Stichting LEGIO is, na de start van VIPP OPEN, opgericht om ontwikkelvragen vanuit de huisartsenzorg gebundeld aan te bieden aan HIS-leveranciers. OPEN is inmiddels afgerond, maar Stichting LEGIO verdient het om te blijven, vindt Eric Scheppink, LEGIO-bestuurder en voorzitter Raad van Bestuur van het Nederlands Huisartsen Genootschap. “Daarvoor is wel structurele financiering nodig”.

VIPP OPEN ging gepaard met Eric Scheppinkeen enorme veranderopgave en grote budgetten. “Om op een verstandige manier invulling te geven aan de grote ambities van OPEN, vonden VWS en de koepels het een goed idee om een aparte stichting op te richten die de overeenkomsten met leveranciers kon sluiten, de geldstromen kon organiseren en de resultaten kon monitoren”, blikt Scheppink terug.
“De oprichting van LEGIO door LHV, NHG, InEen en NedHIS had als bijkomend voordeel dat er focus op de doelen kwam, onder andere door mensen met de juiste kennis en kunde aan te trekken en door een goede structuur op te zetten. Bovendien kreeg de onderlinge samenwerking tussen de koepels en NedHIS een boost doordat LEGIO als uitvoeringsorganisatie van al deze partijen fungeerde. Voor de leveranciers was de duidelijkheid vanuit de huisartsensector ook
prettig; ze hoefden maar met één partij af te stemmen. En het resultaat mag er zijn: het is geweldig dat mensen inzage in hun huisartsendossier hebben als ze dat willen. De leveranciers hebben – binnen de scope én binnen het budget – fantastisch werk geleverd. Ik heb daar veel waardering voor.”

Succesvolle aanpak

VIPP OPEN was niet de enige grote ICT-opdracht in de huisartsensector. Scheppink: “Er spelen nog meer onderwerpen met dezelfde veranderopgave en flinke budgetten; complexe trajecten waar goede sturing en de juiste expertise voor nodig zijn. LEGIO heeft bewezen een strakke organisatie voor ICT-trajecten in de huisartsenzorg te zijn en voert voor de huisartsenkoepels dan ook verschillende opdrachten en projecten uit, zoals het project Toestemming gespot (inmiddels afgerond), het DVZA-onderzoek voortkomend uit het OPEN-programma, het huisartsenportfoliomanagement (HIPMA) en de ontwikkeling en uitvoering van het XIS-Keurmerk dat binnenkort gelanceerd wordt.”

Scheppink twijfelt dan ook niet aan het bestaansrecht van LEGIO: “Iets dat zo goed werkt, moeten we behouden.” Dat de LEGIO-aanpak succesvol is, wordt ook buiten de huisartsensector gezien. “Minister Kuipers noemde de werkwijze van LEGIO onlangs nog een voorbeeld voor andere sectoren. En de apothekers hebben ook een LEGIO-achtige stichting opgericht.”

Basisfinanciering nodig

De projectmatige aanpak van LEGIO is echter niet alleen een sterk punt, legt Scheppink uit: “Het is tegelijkertijd een bedreiging voor het voortbestaan van de stichting. Voor de uitvoering van de projecten is LEGIO afhankelijk van projectfinanciering, veelal afkomstig uit subsidies. Het continuïteitsrisico is hiermee niet afgedekt. We kunnen alleen blijven bestaan met een soort basisfinanciering voor drie tot vijf jaar, zodat we het fundament van de stichting in stand kunnen houden en kunnen verstevigen, bijvoorbeeld door meer mensen in vaste dienst te nemen. Je kunt geen organisatie opzetten met allemaal losse bouwstenen.”
Scheppink doet daarvoor een beroep op VWS en de zorgverzekeraars: “De activiteiten van LEGIO versterken de basisinfrastructuur van de huisartsenzorg: ze dragen bij aan de verdere digitalisering, interoperabiliteit, gegevensuitwisseling met andere sectoren en informatieoverdracht. Dat vraagt om een landelijke aanpak die de overheid of de zorgverzekeraars zou moeten bekostigen. Je kunt dat niet van ledenorganisaties vragen.”

Terugblik programma OPEN in SynthesHis

VIPP-programma OPEN is afgerond. In de laatste editie van SynthesHis blikken Peter Smithjes (OmniHis), Theo Peters (CGM), Rens Bouw (regionaal projectleider) en Martina Bartelink (programmamanager OPEN en directeur van Stichting LEGIO) terug én vooruit. “We hebben een grote stap voorwaarts gezet, veel geleerd en nog genoeg te doen.”

Lees hier het artikel (PDF).

Koninklijke onderscheiding voor LEGIO-bestuurder Ron Dingjan

Een verrassing en een feestje voor LEGIO-bestuurder en huisarts Ron Dingjan… Hij kreeg van de burgemeester in zijn gemeente Oosterhout een lintje opgespeld en mag zich nu Ridder in de Orde van Oranje-Nassau noemen. Dingjan kreeg zijn onderscheiding onder meer voor zijn enorme bijdrage aan de digitale ontwikkelingen in de huisartsenzorg. Zelf noemt hij het “een volstrekt onverwachte en mooie belevenis”.

Ron Dingjan heeft naast zijn werk als huisarts en praktijkhouder een enorme bijdrage geleverd aan de digitale ontwikkeling van de zorg in het algemeen en de huisartsenzorg in het bijzonder. Hij zoekt daarbij altijd naar manieren voor constructieve samenwerking en niet alleen bekeken vanuit de rol van de huisarts. Zo is hij naast bestuurslid van Stichting LEGIO ook nog lid van de adviesraad Huisartsenzorg, bestuurslid en voorzitter van NedHIS (koepel van Huisartsinformatie gebruikersverenigingen) en voorzitter van de Algemene Vergadering van VZVZ.

Stichting LEGIO feliciteert Dingjan met deze mooie en zeer verdiende blijk van waardering!

Actieplan voor gezondere zorg-ICT-markt

Minister Kuipers komt met een Actieplan om de situatie op de zorg-ict-markt ingrijpend te veranderen. Het plan moet zorgen voor meer openheid, transparantie en innovatie en meer oog voor het publieke belang. De minister noemt het door LEGIO ontwikkelde XIS Keurmerk als voorbeeld voor de basis van een vergunningenstelsel.


De minister wil onder meer af van de vrijblijvendheid in de zorg-ict-sector. In het plan staan daarom niet alleen voorstellen om bestuurders en leveranciers te ondersteunen, maar ook concrete manieren om verbeteringen af te dwingen. Zo overlegt VWS met de NZa over een mogelijk vergunningenstelsel voor toelating van ict-systemen tot de markt. Dat zou kunnen op basis van keurmerken en certificering, mits deze geen al te grote administratieve last opleveren.

XIS Keurmerk

Als voorbeeld haalt Kuipers het door Stichting LEGIO ontwikkelde XIS Keurmerk aan, een keurmerk voor eerstelijns informatiesystemen. De afgelopen jaren heeft LEGIO dit keurmerk vorm gegeven met een ontwerp, normenkader en reglement. Ook is de basis gelegd voor een bijbehorende beheer- en uitvoeringsorganisatie die wordt ondergebracht bij Stichting LEGIO. Voor de financiering heeft LEGIO subsidie aangevraagd bij het ministerie van VWS. Zodra de financiering rond is, worden de activiteiten voor het keurmerk weer opgepakt.

Uitvoering IZA-afspraken

Het Actieplan van de minister moet de weg vrij maken voor de uitvoering van afspraken die gemaakt zijn in het IZA en de vereisten die de Wet elektronische gegevensuitwisseling in de zorg (Wegiz) stelt. Kijk voor een overzicht van de overige punten uit het Actieplan op Rijksoverheid

Bron: Skipr

 

Project Toestemming gespot afgerond

Inzage in de medische gegevens van patiënten is een voorwaarde voor goede zorg, zeker bij spoed op de huisartsenpost. Op verzoek van de huisartsenkoepels onderzocht stichting LEGIO de impact van een 72-uurs-toestemmingsknop waarmee zorgverleners op de HAP – net als met de corona opt-in – direct gedurende drie dagen toegang kunnen krijgen tot het huisartsendossier. Quinten van Geest, projectleider van Toestemming gespot, geeft een toelichting.  


“Tijdens de coronapandemie hadden de HAP’s betere toegang tot patiëntgegevens met de corona opt-in. Nu deze regeling in april afloopt is van miljoenen Nederlanders het medisch dossier niet meer beschikbaar op de HAP omdat ze daar – vaak onbewust – geen toestemming voor hebben gegeven”, zegt Quinten van Geest. “Wetgeving voor een zogeheten opt-out voor de spoedeisende zorg is in de maak. Huisartsen, HAP’s en SEH’s krijgen daarmee altijd toegang tot het huisartsdossier, tenzij de patiënt nadrukkelijk heeft aangegeven dat niet te willen. Wetgevingstrajecten kunnen echter nog enige tijd duren.”
 

Toestemmingsknop 

Tot die tijd zou de 72-uurs toestemmingsknop, ontwikkeld door VZVZ, een oplossing kunnen zijn. “Bij spoed op de HAP kan een soort spoedknop ingedrukt worden. Daarmee komen medische gegevens direct en gedurende 72 uur beschikbaar. De patiënt moet daar uiteraard wel goedkeuring voor geven”, legt Van Geest uit.  
De 72 uur-toestemmingsknop lijkt in veel opzichten op de corona opt-in. Toch is er een belangrijk verschil: voor gebruik van de toestemmingsknop moeten zowel de HAP als de huisarts van de patiënt aangesloten zijn op Mitz. Met deze eveneens door VZVZ ontwikkelde dienst kunnen patiënten zelf hun toestemmingen vastleggen voor het delen van gegevens tussen zorgverleners. 
De nieuwe voorzieningen zijn volgens VZVZ technisch gezien klaar voor verdere uitrol. De huisartsenkoepels wilden echter eerst onderzocht hebben wat de eventuele ingebruikname van de spoedknop, en daarmee automatisch van Mitz, voor gevolgen heeft voor de werkprocessen in de huisartsenpraktijk en op de HAP. Stichting LEGIO kreeg de opdracht om met project Toestemming gespot het verschil tussen ‘de tekentafel’ en de praktische realiteit van de spoedknop op de HAP en de toestemmingsregistratie door patiënten bij MITZ inzichtelijk te maken. 

Input van zorgverleners 

Van Geest en projectmedewerker Simone Groen organiseerden daarvoor onder andere twee digitale bijeenkomsten met zorgverleners: We hebben met huisartsen, triagisten, assistenten, CMIO’s en een informatiemanager de werkprocessen op de huisartsenpraktijk en de HAP doorgenomen; het ging om de processen zoals ze nu zijn en in de nieuwe situatie met de spoedknop en Mitz. Waar zitten de verschillen? Het waren heel constructieve sessies, iedereen was enthousiast, meedenkend en tegelijkertijd kritisch. De belangrijkste bevindingen van de bijeenkomsten hebben we verwerkt in de eindrapportage die we onlangs opgeleverd hebben. Naast de impactanalyse staan daarin ook enkele adviezen voor implementatie. De eindrapportage helpt de koepels om een onderbouwde keuze te maken over het vervolg en de adviezen aan hun achterbannen. Het project heeft ook nog een aantal openstaande vraagstukken blootgelegd. De koepels kunnen daarover nu een concreet gesprek voeren.”